W Sztokholmie, w wieku 74 lat, zmarł Ryszard Antoniszczak, uzdolniony plastyk, reżyser filmów animowanych, pisarz, twórca międzynarodowego języka Atlango. W Szwecji mieszkał od 1981 roku. Był laureatem Nagrody Artystycznej POLONIKI 2015 przyznawanej przez Nową Gazetę Polską.Czytaj dalej
Kategori: Portrety
LEONARD NEUGER (1947-2021)
Zmarł Leonard Neuger. Wiedziałem, że chorował od dawna, ale taka wiadomość zawsze jest zaskoczeniem. Należał do intelektualnej czołówki polskiego Sztokholmu. Nie widziałem go od wielu lat, po tym jak będąc już na emeryturze przeniósł sięCzytaj dalej
Maria Kozarowa ze Starej Zagory (Bułgaria)
Do Bułgarii trafiłam w nietypowy sposób – opowiadała mi pani Maria, kiedy odwiedziłem ją i jej męża w ich nowym domu razem z Markiem Soroczyńskim, wieloletnim przewodniczącym Polskiego Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego im. Władysława Warneńczyka w Bułgarii.Czytaj dalej
PROFILE: Zbigniew Bizoń
Kilka dni temu 79. urodziny obchodził mieszkający w Sztokholmie Zbigniew Bizoń – kompozytor, saksofonista tenorowy, organista, wokalista i aranżer. Urodził się 30 marca 1942 w Bielsku. W dzieciństwie uczył się gry na skrzypcach; uczęszczał doCzytaj dalej
Odejście Mistrzyni (Alicja Helman 1935-2021)
To nie moje określenie Alicji Helman. Tak nazwał Ją – Mistrzynią – w prywatnej dedykacji na podarowanym egzemplarzu własnej książki inny filmoznawca, profesor śląskiej szkoły filmowej i znany producent Edward Zajicek. Alicja była z wykształceniaCzytaj dalej
Aleksander Zorkrot. Człowiek z innego świata. Wspomnienie
Pracował nad nową książką. Miała być kolejną, pewnie ostatnią, po dziesięciu latach przerwy. Ale pisanie nie przychodziło mu lekko, zresztą było zawsze obwarowane bardzo rygorystycznym schematem twórczym – nie było tam miejsca na pośpiech. OstatniCzytaj dalej
Janeczka
Ten fragment mojej książki ”Ludzie o złotym sercu” poświęcam Janinie Ludawskiej (1919-2019). Piszę o niej nie dlatego, że ja osobiście doświadczyąam jej dobroci, jej złotego serca. Nie jest to zatem pean na jej cześć. JejCzytaj dalej
Pro Patria dla Macieja Klicha
Dnia 26 lutego 2021 roku w Wydziale Konsularnym Ambasady RP w Sztokholmie odbyła się uroczystość wręczenia Medalu ”Pro Patria” mieszkającemu w Sztokholmie byłemu działaczowi opozycji antykomunistycznej, a także obecnie działaczowi w środowiskach emigracyjnych, Maciejowi Klichowi.Czytaj dalej
Historii rodzinnych ciąg dalszy
“Bez krzyku i rozgłośnej reklamy od ćwierć wieku na miejscu istniejące przedsiębiorstwo moje, zdobyło znaną sławę, tak iż obecnie prawie każdy Rodak czy to z miasta lub okolic, wie o tem i drugiemu chętnie opowiada,Czytaj dalej
Spontaniczna, pełna energii. Dorota Żarowiecka
Znakomita muzyka, doskonały kunszt artystyczny i techniczny – takie słowa powtarzają się często w recenzjach opisujących pianistyczne osiągnięcia jednej z najbardziej utalentowanych muzyków polskich mieszkających w Szwecji. Urodzona w Warszawie, a od 1981 roku mieszkającaCzytaj dalej
NIEZNANI ZNANI: Jerzy Gruszka
Kartograf, geodeta, topograf, eksplorator Australii. Ur. 24.10.1930 w Suwałkach – zm. 20.08.1994 w Adelajdzie w Australii. W wieku 20 lat Jerzy Gruszka emigruje do Australii. Podpisuje tu dwuletni kontrakt, na mocy którego pracuje jako geodetaCzytaj dalej
NIEZNANI ZNANI: Stefan Tyszkiewicz
Inżynier i wynalazca. Konstruktor m.in. innowacyjnych wózków inwalidzkich, dzięki którym można było pokonać schody, dyktafonów, samochodu rajdowego i wykrywaczy min przeciwpiechotnych. Ur. 24.11.1894 w Warszawie – zm. 06.02.1976 w Londynie. Stefan Tyszkiewicz, a właściwie hrabiaCzytaj dalej
NIEZNANI ZNANI: Karol Pollak
Elektrotechnik, wynalazca, nazywany „polskim Edisonem”. Ur. 15.11.1859 r. w Sanoku – zm. 17.12.1928 r. w Białej (dziś część Bielska-Białej). Uczy się w Sanoku, Stryju i Lwowie, od dziecka interesuje się elektrotechniką. Już w wieku 23Czytaj dalej
NIEZNANI ZNANI: Sir JÓZEF ROTBLAT
Fizyk, radiobiolog, członek założyciel i lider pacyfistycznego ruchu naukowców Pugwash, laureat Pokojowej Nagrody Nobla z roku 1995. Ur. 04.11.1908 r. w Warszawie – zm. 31.08.2005 r. w Londynie. W roku 1932 zdobywa tytuł magistra fizykiCzytaj dalej
Król był zajęty…
Rozmowa z mieszkającym w Sztokholmie muzykiem jazzowym Stanisławem Cieślakiem. Od kiedy mieszka Pan w Szwecji? To trochę złożona historia. Pierwszy raz wyjechałem do Szwecji w 1969 roku z grupą Władysława Jagiełły, w skład której wchodziłaCzytaj dalej
Nieznani znani: ADAM OSTASZEWSKI
Wynalazca, artysta, działacz społeczny, tłumacz, poliglota – nazywany Leonardem ze Wzdowa. Doktor prawa i filozofii. Absolutny ekscentryk. Ur. 22.10.1860 r. we Wzdowie – zm. 04.03.1934 r. w Krakowie. Odbiera rozległe wykształcenie na ważnych europejskich uczelniach,Czytaj dalej
Baronówna
Jedną z ciekawszych osób, jakie poznałem w Sztokholmie, była Sonia baronówna von Dombrowsky. Jestem zdecydowanym przeciwnikiem używania męskich końcówek przy żeńskich nazwiskach polskich. Nawet panią Monikę (tą od Clintona) nazywałem Lewińską, a nie Levinsky. DlaCzytaj dalej
Nieznani znani: JADWIGA TOEPLITZ-MROZOWSKA
Aktorka teatralna, śpiewaczka, tancerka, podróżniczka, organizatorka i kierowniczka kilkumiesięcznych wypraw do Azji, członkini Reale Società Geografica Italiana, nagradzana na wystawach ogrodniczka i sadowniczka. Ur. 14.10.1880 r. w Janowicach Poduszowskich na Kielecczyźnie – zm. 7.07.1966 r.Czytaj dalej
PORTRETY: Polski ewangelik ze Sztokholmu
Należał do pokolenia „Kolumbowie rocznik 20-ty”. W Szwecji znalazł się w 1965 roku. Do 1985 roku pracował w komunie Botkyrka w wydziale architektury przestrzennej jako projektant, później pełnił stanowiska szefa wydziału ochrony środowiska i krajobrazu.Czytaj dalej
Moje wspomnienie o Michale
Dzisiaj, 10 września 2020 roku, mijają trzy lata od śmierci Michała Moszkowicza – jednego z najbardziej niezwykłych pisarzy polskich, który większą część swojego życia spędził na emigracji w Szwecji. Na dobre i na złe. Tu,Czytaj dalej
MARIA JESIONEK: Moja historia
Mieszkaliśmy w Łodzi na ulicy Orla 5. Było cudowne lato 1939 roku. Mój kuzyn, Tadeusz B. i ja spędzaliśmy wakacje w południowo-wschodniej Polsce, koło Lwowa u mojej ciotki Heleny Walisch. Pod koniec sierpnia przyszedł nagleCzytaj dalej
Zmarł ksiądz Paweł Banot
W Oskarström w wieku 89 lat zmarł Salezjanin, ksiądz Paweł Banot, wieloletni szef Polskiej Misji Katolickiej w Sztokholmie. Ksiądz Banot urodził się 16 maja 1931 roku w Gumnej niedaleko Cieszyna. W 1953 roku wstąpił doCzytaj dalej
TOMASZ HOŁUJ – Artysta kompletny
Malarstwo Tomka Hołuja poznałem kilkanaście lat temu. Spotkaliśmy się po raz pierwszy na ówcześnie największych targach sztuki w Skandynawii – International Stockholm Art Fair w Sollentunie. Ja – dowodziłem artystycznym stoiskiem Instytutu Polskiego, Tomek –Czytaj dalej
MIECZYSŁAW NYCZ: Wspomnienia
Moim rodzinnym miejscem zamieszkania była wieś Wysoka, położona na Podkarpaciu, trzy kilometry na południe od Łańcuta. Graniczyła z wioskami: z zachodu Kraczkowa, z południa Albigowa, ze wschodu Markowa, a z północy Sonina. Rodzina składała sięCzytaj dalej
Zmarł Michał Borowski
W Warszawie w wieku 70 lat zmarł Michał Borowski, architekt, w latach 2003-2006 pełnił funkcję naczelnego architekta Miasta Stołecznego Warszawy, był współtwórcą Muzeum Powstania Warszawskiego i budowniczym Stadionu Narodowego. Wcześniej mieszkał w Szwecji. Michał BorowskiCzytaj dalej
Anders Ryberg- bibliotekarz Pana Nobla. Wspomnienie
Przez prawie ćwierć wieku od 1969 do 1992 roku Anders Ryberg był dyrektorem Biblioteki im. Nobla Akademii Szwedzkiej. Przez prawie 24 lata – od grudnia 1969 do czerwca 1992 roku – był moim bezpośrednim szefem.Czytaj dalej
Zmarł Jackie Jakubowski
W Sztokholmie w wieku 68 lat zmarł Jackie Jakubowski, dziennikarz, pisarz, jeden z najbardziej znanych w Szwecji uczestników debat o relacjach polsko-żydowskich. Urodził się 5 października 1951 roku w Szczecinie. Do Szwecji przyjechał z ojcemCzytaj dalej
Panie Sułku… Cicho, wiem. Wspomnienie o Janie Hernhucie 1946-2020
3 maja, w wieku 74 lat, zmarł mój wieloletni przyjaciel i kolega sceniczny Janek Hernhut. Każde odejście do wieczności bliskich nam ludzi, mimo że jest to moment życia przewidywalny i nieodwracalny, budzi ból i refleksje.Czytaj dalej
W poszukiwaniu światła duszy
Zdarzyło się to w 2007 roku w nowojorskim szpitalu. Małgosia mieszkała już wtedy w USA. Przeszła właśnie ciężką, ale udaną operację usunięcia nowotworu, na szczęście niezłośliwego. Jej mąż, Eryk, przyniósł książkę „Soul Mind Body Medicine”Czytaj dalej
Słynni Szwedzi: Fredrik Sträng
Po tragicznym wypadku Görana Kroppa w Rocky Mountains Fredrik Sträng uznawany jest (choć nie przez wszystkich) za najwybitniejszego, żyjącego szwedzkiego alpinistę. Poza Koroną Ziemi (Seven Summits, najwyższe szczyty 7-miu kontynentów) ma on na swym koncieCzytaj dalej
Pani Ewa. Wspomnienie
Niedługo minie dokładnie 10 lat od Jej śmierci. 3 lipca 2010 roku zmarła w Sztokholmie pani Eugenia Trzcińska „Ewa”. Urodziła się 20 lipca 1921 roku w Orlej w poznańskim. W rodzinie, (jak to się pisałoCzytaj dalej
Nie chcę pamiętać. Ani dat, ani cyfr, pewne rzeczy od siebie odsuwam.
Z Ireną Vilneus rozmawiał Tadeusz Nowakowski. Rozmowa z 2010 roku. Często wspomina Pani swoje dzieciństwo. Jakie ono było? Było dobre, tylko przyszła wojna i wszystko się zmieniło. Gdy byłam mała byłam rozpieszczana, zwłaszcza, że byłamCzytaj dalej
Żegnamy Janka Hernhuta
3 maja w Sztokholmie w wieku 74 lat zmarł po długiej chorobie Jan Hernhut, obdarzony wieloma talentami członek byłego zespołu sztokholmskiego Kabaretu Bagatela. Wokalista, kompozytor, związany z życiem kabaretowym już w Polsce (warszawska Stodoła). WspomnienieCzytaj dalej
25 rocznica śmierci Adama Heymowskiego
W marcu 2020 roku minęła 25 rocznica śmierci Adama Heymowskiego, bibliotekarza, heraldyka międzynarodowej sławy i antropologa. Wybitny Polak, który był wzorowym dworzaninem szwedzkiego króla Karola XVI Gustawa. Przypomnimy Jego życiorys: Adam Heymowski (ur. 9 lutegoCzytaj dalej
Zmarł Marek Terpiłowski
1 kwietnia 2020 roku zmarł w Polsce w wieku 69 lat Marek Terpiłowski, reżyser, znany wśród sztokolmskiej Polonii jako jeden z najbardziej zaangażowanych w tutejsze życie kulturalne. Urodził się 14 maja 1951 roku w Warszawie.Czytaj dalej
O Jance Ludawskiej raz jeszcze
Zainteresowanie i zauroczenie Janiny Ludawskiej Szwecją ugruntowało się jeszcze podczas jej pobytu w Lund na miesięcznym stypendium językowym przyznawanym przez dział handlowy ambasady szwedzkiej w Warszawie w sierpniu 1939 roku. Wybuch wojny zastał ją własnieCzytaj dalej
Twórczość prozatorska Teddy’ego Treli
Teddy Trela, polski poeta i pisarz sztokholmski, zaczął tworzyć w połowie lat dziewięćdziesiątych. Wydał od tego czasu parę tomików wierszy oraz kilka opowiadań, nowel i powieści: Niespłacony dług, Metro Oberkampf, Adele Paris, Blue Tabriz, StatułyCzytaj dalej
Emigrant niezwykły: Leszek Kukulski
Był jednym z tych najbardziej niezłomnych i bezkompromisowych. I wytrwałym w tym co robił. Leszek Kukulski był jedną z najbardziej niezwykłych postaci polskiej emigracji w Szwecji, średniego pokolenia. Spotkaliśmy się pierwszy w stanie wojennym, gdyCzytaj dalej
Zenia Larsson. Znana i nieznana
Przez wielu uważana za jedną z najciekawszych pisarek cudzoziemskiego pochodzenia, której książki stały się częścią szwedzkiej literatury. Zenia Larsson (Marcinkowska) zmarła we wrześniu 2007 roku w Sztokholmie. Pierwsza część autobiograficznej trylogii – „Skuggorna vid träbron”Czytaj dalej
Nagroda Artystyczna POLONIKI 2018: Roman Zasowski
Ktoś powiedział, że o poezji nie należy pisać – należy ją czytać. Ale dla tych, którzy jeszcze nie nie sięgnęli po tomiki poetyckie Romana Zasowskiego warto coś o nich powiedzieć. W jednej z recenzji chybaCzytaj dalej
POLKA ROKU 2019 w Szwecji: Victoria Enefors
Zanim powiem parę słów o lauretace nagrody Polka Roku 2019 – Victorii Enefors – najpierw chciałbym powiedzieć trochę o naszym postrzeganiu Polek w naszej, polskiej historii. Jak dość łatwo zauważyć, generalnie kobiety nie są bowiemCzytaj dalej
BARBARA NAWROTH: Moja droga do Szwecji
Przybyłam do Szwecji w końcu maja 1963 roku, bez zamiaru zostania tu na stałe. Moja historia, jak i dlaczego tu zostałam, jest nietypowa. Wszystko zaczęło się w zasadzie już zimą 1958 roku, a może jeszcze wcześniej.Czytaj dalej
PORTRETY: Generał ze Sztokholmu
W gorącym okresie lat 50-tych nie brakowało na emigracji w Szwecji ludzi, którzy aktywnie uczestniczyli w działalności społecznej. Jedną z takich postaci był generał Zdzisław Wincenty Przyjałkowski. Rozbudowująca swoje struktury Rada Uchodźstwa Polskiego w Szwecji,Czytaj dalej
Szermierz wolności
Tak napisano kiedyś o nim w kwartalniku politycznym “Solidarność Walcząca”. Był prokuratorem i działaczem opozycji demokratycznej. To niezwykła biografia jak na lata PRL-u. W Prokuraturze rozpoczął pracę w 1970 roku, pięć lat później był wiceprokuratoremCzytaj dalej
Łukasz Winiarski – Idealista ze Sztokholmu
Należał do pokolenia powojennych idealistów, dla których praca niepodległościowa, o wyraźnym zabarwieniu politycznym, była podstawą ich emigracyjnego życia. Zaliczał się do czołówki intelektualnej powojennej Polonii szwedzkiej, a swoją niezależnością myślenia wyraźnie odróżniał się od innychCzytaj dalej