Kiedy po wiekach zapomnienia śpiewamy na nowo słowa siedemnastowiecznej kolędy Jezus Bóg i człowiek w stajence betlejemskiej narodzony, warto przypomnieć nie tylko jej dzieje, ale także wspomnieć o długiej tradycji polskich kolęd oraz o zwyczajuCzytaj dalej
Kategori: Kultura
ZYGMUNT BARCZYK: Lars Lerin albo o sztuce dostrzegania nadzwyczajnego w tym, co zwyczajne
Malowanie jak oddychanie, codzienne przesypywanie czasu przy podobnym zajęciu. Bez czekania na inspirację, na buzowanie w duszy i w sercu. Malowanie jako robota. W przypadku Larsa Lerina dodatkowo trudna nawigacja pośród pola minowego jakim jestCzytaj dalej
Diamentowe gody
Jakże tragicznie nudny byłby świat bez wspomnień. Którejś nocy, dawno dawno temu, w dzieciństwie jeszcze, obudziłem się z głośnym płaczem. Śniło mi się, że mam w łóżeczku mnóstwo karaluchów. Mama przybiegła, przytuliła, a ja dalejCzytaj dalej
Literacki Nobel dla Han Kang
”Nie ma powodu by świętować Nobla w obliczu obecnej sytuacji na świecie” – oto przesłanie tegorocznej laureatki Nobla z dziedziny literatury Han Kang. W czwartek 10 pażdziernika odbyło się ogłoszenie tegorocznej Nagrody Nobla. Laureatką jestCzytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Izrael, czy Palestyna?
To już co najmniej szósty dokument G.H. Olssona, grupujący dawne materiały kina i TV, z komentarzem licznych twórców, bez własnego komentarza autora tego potrzebnego zestawienia. W sumie opinia na temat konfliktu izraelsko-arabskiego faluje od wysokiejCzytaj dalej
Jerzyki kołujące nad nami
Stare miasto Korfu. My na samym cyplu, tuż przy morskim brzegu. W mieszkaniu zbudowanym na dachu, z widokiem na morską dal, grecką wyspę Ptichię, na odleglejsze, już albańskie, góry. Za wrażenie widoku z morskiej latarniCzytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Przez zieloną granicę
Lubię i cenię filmowy dorobek Agnieszki Holland. Scenariopisarski (dla Andrzeja Wajdy) i reżyserski. Mimo to szykowałem się do obejrzenia ”Zielonej granicy” nie bez uprzedzeń. Bo jak nie popierałem PIS-u z jego nacjonalistyczną, ksenofobiczną i antydemokratycznąCzytaj dalej
21 WRZEŚNIA: Wernisaż ProformArt
Z wielką radością i niecierpliwością Stowarzyszenie ProformArt zaprasza na zbliżający się wernisaż i wystawę fotograficzną. Otwarcie: 21 września 2024 | 13.00–20.00 Wystawa: 20–24 września 2024 | 13.00–20.00 Lokalizacja: Skånegatan 86, Sztokholm ZAPRASZAMY!
Koniec podróży z przesiadką. Wspomnienie o Michale Moszkowiczu. W siódmą rocznicę śmierci
Dla jednych był prawdziwym pisarzem z pokaźnym dorobkiem, a dla innych tylko emigrantem pamiętnych lat 1968/69, który potrzebował opisać wyjazd z Polski i jego skutki. Ale byli i tacy uważający, że talentu nie miał zaCzytaj dalej
TERESA URBAN: Pokrewne dusze
W 2009 r pewna dziennikarka zorganizowała na Uniwersytecie w Uppsali uroczystość poświęconą bestsellerowi nastolatek, książce ”Ania z Zielonego Wzgórza”. Zachęcała czytelniczki do nadsyłania swoich refleksji. Najbardziej udane teksty miały zostać opublikowane w okolicznościowej antologii zatytułowanejCzytaj dalej
Odszedł Tranströmer, czytajmy Tranströmera
26 marca 2015 roku odszedł jeden z gigantów światowej poezji: Tomas Tranströmer. Był poetą lakonicznym, nigdy zbyt płodnym. W tym, choć akurat nie w samym poetyckim języku, przypominał swoją przyjaciółkę Wisławę Szymborską, także oszczędną wCzytaj dalej
Wspomnienie o Andersu Bodegård
„Lokomotywa była wyzwaniem, podobnie jak każdy tekst pisany wierszem, dodatkowo z rymami. Poza tym, czytając utwór można zamknąć oczy i zobaczyć pociąg. Tekst ma turkotać, kiedy lokomotywa turkocze, brzmieć jak pociąg, kiedy czytamy o pociągu, aCzytaj dalej
Sting i Gil Rvans. Niezwykły duet, wyjątkowa sesja
Jest noc, stoję w oknie pokoju na górnym piętrze hotelu Katowice, pode mną czarna magma miasta z cekinami ulicznych świecidełek. Z przemyślnie wmontowanego we framugę lóżka radia dochodzi muzyka nadawana przez lokalną stację. Poznaje śpiewCzytaj dalej
Malarstwo w Lublinie. Malowidła ścienne i nie tylko
Z doby odrodzenia i baroku, w mieście Lublin zachowały się nieliczne, ale niezwykle a przy okazji cenne dzieła malarskie. Dzieła te można oglądać w lubelskich świątyniach, ale i nie tylko. Perłą dziedzictwa tego miasta sąCzytaj dalej
Magia cyrku
Cirkus Brasil jest najstarszym cyrkiem w podróży na świecie. Rozmawiam z Trolle, który jest dyrektorem cyrku Brasil Jack. Trolle ma na sobie piękny żakiet haftowany złotymi nićmi. Jest wysokim blondynem w wieku około 45 lat.Czytaj dalej
Lubię kontrasty
NGP rozmawia z Arianą Ramhage. Jak wyglądała Pani droga do Szwecji? Urodziłam się w Warszawie. W wieku 19 lat przyjechałam do Szwecji. Zaczęłam chodzić do szkoły wcześniej, stąd byłam już wówczas na drugim roku studiów.Czytaj dalej
Przywilej czytania Konwickiego
Właściwie to nawet trochę żałuję, że udałem się jakoś taki, że dużo wiem, i prawie wszystko przemyślałem. Co z tego mam? Nic. Tylko zniechęcenie. Tak pisał Tadeusz Konwicki w doskonałej powieści “Zwierzoczłekoupiór”. Wielu traktowało goCzytaj dalej
Z dziejów filmu, radia i telewizji: Aktorzy i reklamy (2)
Według ostatnich badań aż 13 milionów widzów w Polsce jest uzależnionych od seriali. Na pierwszym miejscu oglądalności jest „Gra o tron” produkcji USA, ale już na drugim (niewiele ustępującym pierwszemu) serial rodzimej produkcji „Belfer” zCzytaj dalej
Z dziejów filmu, radia i telewizji: Proboszczowie i policjanci (1)
To nie było tak, że w czasach PRL-u nie występowali w filmach czy serialach księża. Występowali – i to w większości, jako osoby pozytywne . Tyle tylko, że jako drugo- , trzecio-, czy nawet czwartoplanowe.Czytaj dalej
Piękno według Maurów
Utrwalony w konstrukcjach budowli, w dekoracjach ścian i aranżacjach ogrodowych, świat Maurów stawiał na piękno z zasadami. Reguły były ścisłe a zadanie wzniosłe; sztuka ma przedstawić boski wymiar świata poprzez ciągłość i symetrię przenikającą wszystko.Czytaj dalej
ZYGMUNT BARCZYK: Osjan. Księga Deszczu
Rok 1974, Wrocław. Koncert w Auli Leopoldina. W drzwiach auli Marek Jackowski, Tomasz Hołuj, Jacek Ostaszewski. Odziani w długie białe szaty. Daleki Orient. Podają dłoń każdemu wchodzącemu do sali. Ozdobiona freskami aula epatuje grupami rzeźbiarskimi,Czytaj dalej
TERESA URBAN: Moje życie z książką (4)
Kiedy odkryłam klasyków francuskich i pisarzy amerykańskich odniosłam wrażenie, że jest to rzeka a nawet ocean pełen obiecujących przygód. Rzuciłam się z niecierpliwością w ich nurt. Viktor Hugo, geniusz romantyzmu, Stendahl, prekursor realizmu i GuyCzytaj dalej
TERESA URBAN: Moje życie z książką (3)
Mogłabym istnieć bez telefonu, telewizji i komputera, bo tak żyłam w młodości w PRL-u, ale nie potrafię sobie wyobrazić życia bez książek. Wśród obowiązkowych lektur szkolnych znalazła się pozycja pod tytułem „Hela będzie traktorzystką”. ByłoCzytaj dalej
TERESA URBAN: Moje życie z książką (2)
Mogłabym istnieć bez telefonu, telewizji i komputera, bo tak żyłam w młodości w PRL-u. Ale nie potrafię sobie wyobrazić życia bez książek. Książki towarzyszyły mi od najwcześniejszego dzieciństwa, poprzez młodość, życie dojrzałe, aż do dziś.Czytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Jak opanować konflikt
W klasycznym hiszpańskim filmie poznaliśmy wyrzuty sumienia kierowcy (i jego żony) powodującego na szosie ”Śmierć rowerzysty” (1955). Zrazu zatajają wypadek, ale później… Te psychologiczne powikłania wydają się miałkie w zestawieniu z dramatem dwóch rodzin (takżeCzytaj dalej
KONKURS PIOSENKI EUROWIZJI: Problemy i Luna
Nie chciałem nic pisać na ten temat, gdyż zaczęło mi się wydawać, że posiadam jakąś magiczną siłę, która może dyskwalifikować polskich reprezentantów. Ale nie mogłem się powstrzymać… To niewątpliwie największe wydarzenie w europejskiej muzyce rozrywkowejCzytaj dalej
Piwnica Spirosa
Przez lata całe, w sobotnie wieczory, włączaliśmy telewizor, namierzali grecką stację ERT via satelitarny talerz. Potem były kanały Sky, Alpha, potem znow ERT… i tak minęła pierwsza dekada obecnego wieku, potem druga… Został nawyk. WCzytaj dalej
JAZZ – trudna i ciężka droga do łatwej i lekkiej muzyki
Przeglądałem niedawno mój kalendarz, dzień po dniu, sprawdzając, czy czegoś nie przeoczyłem i co mam zaplanowane na najbliższe tygodnie. W pewnym wieku człowiek bardziej wierzy kartkom papieru, niż samemu sobie. Na niektórych stronach, czerwonymi literamiCzytaj dalej
Nie ma to jak jazz na żywo
Rok 1972. Sala kongresowa Warszawie, reprezentacyjny obiekt przylegający do Pałacu Kultury. Siedziba komunistycznych zjazdów. Socrealistyczna sala z elementami art déco na 2880 widzów, wysilona elegancja w stylu imperialno-wschodnim. Tamże, z nieznanych powodów, zlokalizowano coroczne JazzCzytaj dalej
ZYGMUNT BARCZYK: Wyznanie muzycznego kibica
Miałem 16 lat, kiedy po raz pierwszy usłyszałem The House of Rising Sun. Zachodziłem często do sklepiku, w którym sprzedawano pocztówki dźwiękowe z aktualnymi hitami brytyjskiego „bigbitu”. Tak w połowie lat 60 tych nazywano wCzytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Tradycja i wspołczesność
Jak prawie każdy film Kena Loacha, który na ubiegłorocznym festiwalu w Sztokholmie otrzymał nagrodę za całokształt, i ten jest przekonywujący i poruszający. Poza realistycznym obrazem brytyjskiej prowincji, przechowującej przeszłość strajkujących górnikow, daje on też jakbyCzytaj dalej
Tegoroczne Złote Żuki dla filmu ”Syndabocken”
Tydzień temu, 15 stycznia, w Cirkus w Sztokholmie odbyła się tegoroczna Guldbaggegala którą poprowadził Shimy Shiavarani. Wielkim zwycięzcą gali był film „Syndabocken”, który zdobył aż siedem Guldbaggar na dziewięć możliwych. Guldbagge czyli Złoty Żuk to najbardziej prestiżowaCzytaj dalej
ZYGMUNT BARCZYK: Kraków, składnica mitów
Mit intelektualnego i artystycznego Krakowa to jeden z najważniejszych wyróżników w obrazowaniu kultury polskiej. Osławiony genius loci, który przenika niewielkie powierzchnią a potężne znaczeniem miasto, jak i jego historyczny palimpsest, skazują Kraków na wiodącą rolęCzytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Hammarskjöld
O człowieku nazwiskiem Dag Hammarskjöld napisano już kilkanaście książek, większość po śmierci męża stanu, ale dopiero teraz uhonorowano go pełnometrażowym filmem fabularnym, opartym głównie na faktach. Wcześniej powstawały filmy dokumentalne. Rolę tytułową objął Mikael Persbrandt,Czytaj dalej
Moje spotkania i niespotkania z Wisławą Szymborską
Senat Rzeczypospolitej Polskiej ogłosił rok 2023 Rokiem Wisławy Szymborskiej. Poetka urodziła się 2 lipca 1923 roku w Kórniku w Wielkopolsce, w tym roku obchodzimy 100. rocznicę jej urodzin. Szymborska jest autorką trzynastu tomów poetyckich, wCzytaj dalej
Impulsy łagodne dla oka. Akwarele Ewy Szarek
Mówi się, że akwarela to spontaniczność, światło i subtelność w jednym pociągnięciu pędzla. Wszystko to widać w malarstwie Ewy Szarek, polskiej artystki mieszkającej od wielu lat w Sztokholmie. Delikatnym, a zarazem zdecydowanym ruchem pędzla kreśliCzytaj dalej
Fenomen wioski Kraków (3). Duch Piwnicy
To, co decyduje o jego historycznej randze, w dużej części dotyczy ”wioski” Kraków, niewielkiego terenu w obrębie Starego Miasta. Wszędzie blisko, dowolny adres jest do osiągnięcia na odległość spaceru. Łatwo potrącić a i zapoznać człowiekaCzytaj dalej
To była najlepsza wirtuozeria
WIESŁAW BERNOLAK obchodził niedawno swoje 82. urodziny. Jego imię i nazwisko napisałem dużymi literami przez szacunek dla prawdziwej gwiazdy polskiego big beatu, człowieka obdarzonego niezwykłym talentem muzycznym, którego na początku lat 70-tych niesprzyjające wiatry wCzytaj dalej
Jubileuszowy Festiwal
30-ty z kolei, zatem jubileuszowy, festiwal im. Wandy Rutkiewicz, nie zaimponował specjalnie uroczystą aurą, należną jubilatowi. Zwyczajowy, skromny lecz drukowany i ilustrowany program zastąpiono (już kilka lat wcześniej) wydrukiem z komputera na 1 stronę A4,Czytaj dalej
ANNA WINNER: Martin, syn Ryszarda Antoniusa
Marcin Antoniszczak, a raczej Martin Antonius (bo tak podpisuje swoje prace) wielokrotnie wystawiał swoje malarstwo w Galerii Lyktan w Skogås, podmiejskiej części Sztokholmu. Zapamiętałam go z tego okresu jako siedzącego na inwalidzkim wózku drobnego chłopakaCzytaj dalej
Kinoteka 2023
Tegoroczna miniwersja Kinoteki (2-8 października) ogarnęła w Sztokholmie trzy filmy pokazywane niemal gratisowo w Haninge Kulturhus oraz w kinie Klara w Kulturhuset (Sergel Torg). Spuśćmy zasłonę dobrej pamięci na ”Podwójne życie Weroniki” (1991), pierwszy filmCzytaj dalej
Bluzg nasz powszedni
Naukowcy z Holandii sprawdzili za pomocą EEG i badania przewodności skóry reakcję fizjologiczną osób obrażanych. Emocje związane z werbalną agresją okazały się porównywalne z tymi, których doświadczamy podczas relatywnie delikatnej agresji fizycznej. Na taką agresjęCzytaj dalej
Architektura i sztuka klasycystyczna. Na olsztyńskim zamku
Na Zamku Warmii i Mazur w Olsztynie eksponowana jest przepiękna wystawa, dotycząca wystroju wnętrz dawnych mieszkań, na przestrzeni czasu: od baroku do secesji. Naszą uwagę przykuła wystawa dotycząca wystroju klasycystycznego. W dobie oświecenia, istotnym elementemCzytaj dalej
Jak nie obejrzałem wszystkich filmów
Tylko świnie siedzą w kinie. Było to popularne hasło w czasie okupacji, nawołujące Polaków do bojkotu dozwolonych i sponsorowanych przez Niemców instytucji pseudo-kultury. W kinach GG pokazywano wówczas głównie niemieckie filmy rozrywkowe i propagandowe, wCzytaj dalej
Boska Pola (3)
Kiedy w maju 1927 roku Pola z hrabiny przeistoczyła się w księżnę, pisano o tym wydarzeniu bardzo dokładnie. 14 bm. w małej wiosce francuskiej Seraincourt w merostwie odbył się ślub cywilny Apolonii z domu Chałupiec,Czytaj dalej
