Historia ulicy Żeromskiego w Radomiu

Jedną z piękniejszych ulic miasta Radomia, jest ulica Stefana Żeromskiego, która w dawnych latach zwana była ulicą Lubelską. Ciągnie się ona na długości 2 kilometrów w kierunku wschodnim miasta, gdzie kończy się Śródmieście.

Spacer po „Żeromce”

Ruszając na spacer brukowanym deptakiem ulicy Żeromskiego, mijamy piękne, często jeszcze XIX-wieczne kamienice. Ozdobne fasady domów mieszczańskich oraz balkony, zachwycają nie tylko mieszkańców Radomia, ale przede wszystkim turystów. Ich ozdobne balustradki wykonane zostały z niewyobrażalną wprost precyzją, oczywiście w radomskich odlewniach. Naprzeciwko kościoła bernardynów, widzimy jedną z bardziej okazałych kamienic, gdzie znajduje się „Apteka pod Orłem Białym”. Na jej frontalu widnieje malowidło przedstawiające „Orła Białego” jako jeden z polskich symboli narodowych. Plafon ten kazano kilkakrotnie zamalowywać. A robili to Rosjanie jako radomska władza zaborcza w XIX stuleciu. Wydawali oni takie polecenia po upadku powstania styczniowego.

Kamieniczka pod numerem 28

Warto zajrzeć na podwórko kamienicy, która ma numer 28. Tutaj znajduje się drukarnia Jana Kantego Trzebińskiego. Obiekt ten został zbudowany według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza w 1918 roku. Portal tego budynku, ozdabiają kamienne medaliony z popiersiami Jana Gutenberga wynalazcy druku oraz Alojzego Senefeldera wynalazcy litografii.

Pałac Karschów i Wickenhagenów

W zachodniej pierzei placu wieńczącego ulicę Żeromskiego, jest pałac Karschów i Wickenhagenów. Budowla ta została wzniesiona w latach 1881–82, w stylu renesansowym z elementami baroku francuskiego. Budynek ten oczywiście posiada z mansardowy dach. Kamienny balkon, wznoszący się ponad bramą wjazdową na podwórze podtrzymują dwa potężne atlasy. Pałac należał kiedyś do najbogatszych przemysłowców radomskich, pochodzących z Nadrenii. Pod koniec XIX stulecia, powstała tu działająca do dziś apteka, której właścicielem był Franciszek Łagodziński. Aptekarz założył w 1900 roku, pierwszą w Królestwie Polskim Fabrykę Preparatów Farmaceutycznych i Galenowych z urządzeniami parowymi.

Ponad fontannami

W północno-wschodniej części placu, nieco ponad fontannami, znajduje się budowla należąca do Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego. Obiekt ten został wzniesiony w połowie XIX wieku. Architekturą swoją nawiązuje do budynków Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w różnych miejscowościach dawnego Królestwa Polskiego. Funkcje sekretarza generalnego pełnił tu Julian Malczewski, ojciec wybitnego malarza Jacka Malczewskiego.

Kamienica Podworskich

Dalej mijamy na wspomnianej ulicy, subtelnie odnowioną Kamienicę Podworskich, zwaną także Narodówką z powodu działalności patriotycznej Teofila Podworskiego, jej właściciela. Elewację tej kamienicy od strony placu Konstytucji, zdobią wnęki oraz popiersia starożytnych mędrców.

Pałacyk Hempla

Nieco dalej, po przeciwnej stronie wspomnianej ulicy, stoi pałacyk Hempla. Jest to klasycystyczna rezydencja pochodząca z pierwszej połowy XIX stulecia. Należy on do najstarszych obiektów tej ulicy. Jednym z właścicieli obiektu był społecznik Stanisław Hempel, który organizował cykliczne wystawy i gromadził zbiory biblioteczne. Tuż przed drugą wojną światową, pałacyk był siedzibą filii warszawskiego konserwatorium.

Pod numerem 51

W kamienicy pod numerem 51, w dwudziestoleciu międzywojennym mieściła się popularna restauracja Stanisława Wierzbickiego. Gościły w niej takie postacie jak  cesarz niemiecki Wilhelm II, kapitan Charles de Gaulle, prezydent Ignacy Mościcki, premierzy, generałowie z Bolesławem Wieniawą Długoszowskim także.

Manifestacje uliczne

Przy krzyżu na ulicy Stefana Żeromskiego, podczas Rewolucji Robotniczej mającej miejsce w 1905 roku, doszło do starcia robotników ze zbrojnym oddziałem Gubernatorstwa Radomia. Robotnicy radomskich fabryk, licznymi wystąpieniami domagali się swoich praw w zniewolonym przez rosyjskiego zaborcę kraju. W wyniku demonstracji ulicznych, śmierć poniosło dwudziestu siedmiu robotników Radomia.

Ulica licznych koncertów

Nasza Redakcja, była zaproszona właśnie na ulicę Stefana Żeromskiego w Radomiu, na koncert muzyki rapp. Wykonywał swoje utwory do wspomnianej muzyki, znany w całej Polsce rapper z Warszawy Rafał Grodzki. W swoich utworach przekazywał on zgromadzonej publiczności nadrzędne wartości życia ludzkiego, jakim jest przede wszystkim wiara w Jezusa Chrystusa. Ten przepiękny koncert warszawskiego rappera, zebrał na placu koło radomskich fontann wielu mieszkańców miasta, którzy podchodzili do artysty, by móc z nim na osobności porozmawiać lub poprosić o modlitwę.

Dziękujemy panu Rafałowi Grodzkiemu za zaproszenie na to niezwykłe wydarzenie artystyczne.

Ewa Michałowska-Walkiewicz

En reaktion på ”Historia ulicy Żeromskiego w Radomiu

Lämna ett svar