”Stracone złudzenia”

Na początku marca ukaże się kolejna książka mieszkającego w Sztokholmie Macieja Klicha. Tym razem to wspomnienie ze strajku studenckiego na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w listopadzie i grudniu 1981 roku. Książka pod tytułem ”Stracone złudzenia” ukaże się w nakładem katowickiego IPN.

We wstępie do książki Maciej Klich pisze:

Mija czterdzieści lat od opisywanych poniżej wydarzeń. To długi czas – okres jednego pokolenia. A czas to nieprzerwany ciąg chwil, trwania, dziejów i wplatanych weń naszych własnych życiorysów, wspomnień i wrażeń, to ważne kryterium naszych autobiografii, które odsyłają nas do przeszłości. Ale czas jest też nieubłagalny i coraz bardziej zaciera nasze wspomnienia. Trzeba się z nim mierzyć proporcjonalnie do własnej nietrwałości – dopóki mamy jeszcze siłę, zdrowie i wolę dokumentowania swoich wspomnień. Starzejemy się, a świat się zmieniał i dalej zmienia na naszych oczach.

Wszystko, co kiedyś było ważne i istotne, staje się z czasem tylko historią, statystyką i suchym tekstem. Banalizujemy fakty i zdarzenia w tempie ich przemijania. Niedługo staną się tylko historycznymi zdarzeniami, o których będziemy czytać i które będzie się wspominać przy okazji rocznic czy odsłaniania kolejnych tablic i pomników.

Nie ma żadnego narodu bez zbiorowej i wspólnej dla wszystkich pamięci. Pamięć musi być kultywowana, bo jest świadectwem ludzkich doświadczeń, historią narodu, jest podstawą naszej tożsamości. Wincenty Kadłubek pisał już 800 lat temu: „Identitas mater est societatis” – tożsamość jest matką społeczeństwa. Kultura pamięci, owa „Modi Memorandi”, jest zatem sekwencją instytucjonalizacji pamięci, ale również naszej zbiorowej odpowiedzialności za nią. Bez tego, z czasem, nie pozostanie ona nawet w świadomości naszych najbliższych, dzieci i wnuków, które żyją już w całkowicie innym świecie, z innymi celami i marzeniami, w którym jest coraz mniej miejsca na tę historyczną pamięć, refleksję, dumę z narodowych czy nawet rodzinnych tradycji. Dlatego trzeba tę pamięć utrwalać – upamiętniać te błyski wspomnień, refleksji i retrospekcji – w historiografii, dla potomnych.

Stąd też ta relacja – mały wycinek mojej… naszej historii.

——————————————

Maciej Klich – ur. 28 lutego 1958 roku w Krakowie, historyk i grafik. W latach 1976–1977 studiował na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, 1977–1981 na Wydziale Nauk Społecznych (WNS) Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a 1981–1984 na Wydziale Architektury Politechniki Śląskiej. Od 1977 do 1980 roku współpracownik Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO). W 1980 roku współzałożyciel Niezależnego Zrzeszenia Studentów (NZS) na Uniwersytecie Śląskim. Wiceprzewodniczący Komitetu Założycielskiego NZS na Wydziale Nauk Społecznych (WNS). W latach 1980–1981 sekretarz Regionalnego Komitetu Koordynacyjnego NZS Uczelni Górnego Śląska oraz Międzywydziałowego Komitetu Koordynacyjnego NZS Uniwersytetu Śląskiego. W 1981 roku przewodniczący Uczelnianej Komisji Rewizyjnej NZS Uniwersytetu Śląskiego. Współzałożyciel uczelnianego Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania na Śląsku (1981). Od 1981 roku członek Konfederacji Polski Niepodległej (KPN). Internowany od 24 grudnia 1981 do 23 lipca 1982 roku. W obozach dla internowanych twórca około 70 stempli w ramach tzw. poczty obozowej. Po zwolnieniu działacz podziemnej „Solidarności”, m.in. w ramach struktur Miejskich Komitetów Oporu, kolporter i redaktor prasy podziemnej oraz radia „Solidarność”. Uczestnik podziemnych struktur NZS.

Od 1984 roku w Szwecji. W latach 1985–1989 organizator pomocy dla prześladowanych członków „Solidarności” i NZS z terenu Górnego Śląska. Wybitny działacz polonijny i harcerski. Autor książek: „Niepokorny, Historia lat 1976–1989” (wyd. 2018, Instytut Pamięci Narodowej) oraz „Upadła Nadzieja. Geneza stanu wojennego z 13.12.1981 roku”, wydanej przez Wydawnictwo Polonica (2021). Odznaczony złotym i srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP, Krzyżem Wolności i Solidarności, medalem „Pro Patria” oraz odznaką honorową „Za zasługi dla niepodległości 1956–1989”, a także nagrodami polonijnymi w Szwecji.

STREFA.SE

Maciej Klich: Stracone złudzenia. Wspomnienie ze strajku studenckiego na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w listopadzie i grudniu 1981 roku”. IPN, Katowice 2022, s.96 ISBN 978-83-8229-393-7

Lämna ett svar