Wreszcie jest. Oczekiwana książka Zygmunta Barczyka z rozważaniami o zmieniającej się tożsamości miasta. W książce ”Miasto i sens” o tej tożsamości Barczyk pisze zarówno na przykładzie miast wielkich i znanych, jak i mniej dotąd rozpoznanych. Wszystko podporządkowane zostało podstawowemu pytaniu o miasto w perspektywie sensu.
Jak reklamuje książkę wydawca, intencją publikacji jest przekrojowe ujęcie tematyki miasta, gdzie perspektywa „miękka”, antroposocjologiczna, spotyka się z perspektywą „twardą” – urbanistyczną, ukazując szerokie spektrum spraw związanych z tożsamością miasta i jej ewolucją w kontekście rozumienia sensu egzystencji we wspólnocie.
Sigmund (Zygmunt) Barczyk urodził się w 1949 roku w Katowicach. Studia wyższe ukończył w 1971 roku na Wydziale Przemysłu ówczesnej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Katowicach. W 1973 roku podjął 3 letnie studia w ramach Studium Doktoranckiego tejże uczelni, a po ich ukończeniu rozpoczął pracę w Zakładzie Planowania i Polityki Gospodarczej, działającym w Instytucie Planowania i Finansowania Gospodarki Narodowej. W 1978 roku obronił pracę doktorską „Tendencje zmian poziomu pracochłonności technologicznej jednostek wyrobów produkowanych seryjnie”, uzyskując stopień doktora ekonomii. Następnie kontynuował pracę akademicką jako adiunkt w Zakładzie Planowania i Polityki Gospodarczej.
Był aktywnym działaczem rodzącego się NSZZ „Solidarność”, uczestniczył w tworzeniu struktur związkowych w regionie. W listopadzie 1980 roku został wybrany przewodniczącym Uczelnianego Komitetu Założycielskiego „Solidarności”; później wszedł w skład pierwszej Uczelnianej Komisji Zakładowej związku w Akademii Ekonomicznej w Katowicach. W grudniu 1981 roku został internowany i osadzony przez władze stanu wojennego w zakładzie karnym w Zabrzu-Zaborzu. Jak zapisał „Po wypuszczeniu z internowania w 1983 roku, pozbawiony zostałem możliwości prowadzenia zajęć dydaktycznych i przeznaczony zostałem do zwolnienia z pracy na Uczelni (na podstawie posiadanych przeze mnie danych z Instytutu Pamięci Narodowej).” W rezultacie zaistniałej sytuacji i w wyniku podjętej decyzji o emigracji, znalazł się wraz z rodziną w Szwecji, korzystając tam z uprawnień emigranta politycznego.
W Szwecji mieszka na stałe od 1983 roku. Po uzyskaniu formalnego potwierdzenia wykształcenia ekonomicznego pracował tam w zawodzie ekonomisty do roku 1989, kiedy to rozpoczął roczną pracę w Londynie, w sekcji polskiej BBC World Service. Po powrocie do Szwecji podjął pracę w urzędzie podsztokholmskiego miasta Huddinge, z którym związany był nieprzerwanie do przejścia na emeryturę. Początkowo zajmował się kwestiami księgowości i sprawozdawczości w biurze ekonomicznym urzędu gminy, następnie pełnił funkcję specjalisty do spraw rozwoju gminy, pracując w sztabie dyrektora gminy. Opracowywał analizy, jak i prowadził projekty gminne mające na celu wprowadzenie nowych technik zarządzania, w związku z różnymi fazami reorganizacji zarówno urzędu jak i usług publicznych w mieście.
Równolegle, w 1998 roku, powrócił do pracy naukowej i dydaktycznej w ramach wieloletniego programu naukowego uruchomionego w Uniwersytecie Południowego Sztokholmu. Program ten dotyczył zagadnień przedsiębiorczości w krajach strefy Morza Bałtyckiego. Udział dr. S. Barczyka wiązał się ze zgłębianiem zagadnień przedsiębiorczości w sektorze publicznym, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości umacniania przedsiębiorczego profilu działań samorządu lokalnego. Prace te owocowały wystąpieniami na międzynarodowych konferencjach naukowych, jak i publikacjami traktującymi o instytucjonalnych aspektach przedsiębiorczego współzarządzania w warunkach samorządu terytorialnego. Zaangażowanie w sztokholmskim uniwersytecie wiązało się też z prowadzeniem zajęć dydaktycznych. Dr S. Barczyk prowadził wykłady i seminaria adresowane do studentów kierunku biznesowego, w językach szwedzkim i angielskim. Wśród wykładanych przedmiotów wskazać można np.: Podstawy nauki organizacji, Filozoficzne podstawy podejścia naukowego, Teorię przedsiębiorczości, Zarządzanie strategiczne w biznesie, Przedsiębiorczość i zarządzanie w organizacjach sektora publicznego.
W tym okresie dr S. Barczyk odnowił kontakty z polskimi uczelniami ekonomicznymi: ze Szkołą Główną Handlową w Warszawie, z ówczesną Akademią Ekonomiczną w Krakowie i najściślejsze, z katowicką Alma Mater. Doprowadził do regularnych kontaktów badaczy z uczelni szwedzkich i polskich, zainteresowanych problematyką przedsiębiorczości. Inicjatywy te przyjmowały na przykład postać corocznych kursów, wizyt studyjnych i warsztatów w ramach Międzynarodowego Uniwersytetu Letniego Południowego Sztokholmu, które dr S. Barczyk częściowo sam prowadził i organizował. Jedną z edycji uniwersytetu letniego współorganizował w Katowicach. Uczestniczyli w niej młodzi naukowcy z Europy Środkowej i Wschodniej oraz ze Szwecji. W tym samym okresie, jako poważany uczestnik prac brytyjskiej International Public-Private Partnership Study Group wprowadził pracowników Akademii Ekonomicznej w Katowicach w prace tej grupy. Dzięki temu między innymi jeden ze światowych kongresów IPPPSG odbył się w Katowicach (w 2003 roku) z udziałem przedstawicieli 25 krajów świata. Dzięki aktywności dr. S. Barczyka wykreowane zostały także projekty współpracy bilateralnej polsko-szwedzkiej, finansowane ze środków ówczesnego Komitetu Badań Naukowych. Za istotne osiągnięcie międzynarodowe można także uznać doprowadzenie przez zespół Katedry Badań Strategicznych i Regionalnych, przy ścisłym wsparciu i udziale dr. S. Barczyka, do przygotowania i udanego aplikowania o pierwszy uczelniany projekt finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach owego, zrealizowanego w latach 2004-2007 projektu „Interregional Entrepreneurial Teams” prowadzono badania w ośmiu regionach Unii Europejskiej. Konsorcjum projektowemu przewodniczył Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, zaś dr S. Barczyk był członkiem rady doradców programowych i współautorem publikowanych opracowań metodycznych.
Uczestnicząc w pracach o charakterze projektowym dr S. Barczyk, mieszkając nadal na stałe w Sztokholmie, ponownie zacieśnił więzy z Alma Mater, w tym formalnie podjął pracę na uczelni. Początkowo zatrudniony był w Centrum Badań i Studiów Europejskich, a następnie – do przejścia w 2015 roku na emeryturę – pracował w Katedrze Badań Strategicznych i Regionalnych. Poza zaangażowaniem w realizację projektów prowadził liczne zajęcia dydaktyczne i seminaria. Dotyczyły one przede wszystkim zagadnień związków samorządności z przedsiębiorczością lokalną jak i zagadnień związanych z funkcjonowaniem polityki regionalnej i lokalnej. W 2012 roku uzyskał habilitację, przedstawiając jako rozprawę habilitacyjną monografię „Przedsiębiorczy samorząd lokalny i jego instytucje” (wyd. 2010 r.). W ostatnich latach swojej aktywności zawodowej, jako profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, kontynuował działalność w projektach naukowych finansowanych ze źródeł zewnętrznych (w tym przez Narodowe Centrum Nauki), uczestniczył w pracach gremiów wydziałowych oraz prowadził regularne zajęcia dydaktyczne i seminaria.
Dr hab. S. Barczyk interesuje się kulturą, sztuką i podróżami. Jest znawcą jazzu i kultury śródziemnomorskiej. Poza BBC współpracował także z sekcją polską Radia Szwedzkiego i Radiem Wolna Europa. Swoje teksty publikował m.in. w Tygodniku Powszechnym, Przeglądzie Powszechnym i Acta Sueco-Polonica. Jest autorem dwóch uznanych książek. „Dojrzewać na polu bawełny” jest historią Adolfa Szutkiewicza spisaną przez Zygmunta Barczyka (w publikacjach książkowych używa polskiego zapisu imienia). Bohater opowieści – późniejszy działacz „Solidarności” – jako szesnastolatek przyjechał do Polski w 1956 roku, kiedy jego rodzinie, wywiezionej w głąb Kazachstanu, zezwolono na powrót. Natomiast „Inna jasność. Opowieści z podróży na najdalszą Północ” to barwna relacja z podróży po najbardziej wysuniętych na północ krańcach Europy; pełna refleksji, pastelowa opowieść człowieka, który szuka duchowego pierwiastka w przyrodzie i w napotkanych po drodze ludziach. Niebawem należy spodziewać się kolejnej publikacji Zygmunta Barczyka.
Część tekstów, które ukazały się w książce ”Miasto i sens” publikowane były wcześniej w Nowej Gazecie Polskiej lub dostępne są na portalu www.strefa.se.
Wśród tekstów znajdziemy także rozdziały o Szwecji i Sztokholmie.
STREFA.SE
