W początkach wieków średnich, na terenie dzisiejszych Śmiłowic, była osada chłopska zwana Śmiałą. Początkowo osada ta należała do majątku opata Benedyktyńskiego z Tyńca. Dokument legata Idziego z lat 1123-1125, wymienia rycerza o imieniu Smilny, który na polecenie wspomnianego opata założył wieś. Jak zatem widać początków tej osady należy szukać, gdzieś między rokiem 1074 a 1123.
Śmiłowice to polska wieś, leżąca w województwie małopolskim. W powiecie proszowickim w gminie Nowe Brzesko. Łatwo jest tutaj dojechać, gdyż wieś leży opodal trasy krajowej numer 79.
Śmiłowice należały najpierw do dóbr najpierw książęcych, a potem królewskich. Być może były one czasowo uposażeniem kolejnego kasztelana brzeskiego. Po upadku kasztelanii małopolskiej (poł. XV wieku), wieś wchodziła w skład klucza sierosławickiego, który ostatecznie znalazł się w dobrach stołowych dworu królewskiego, w ekonomii niepołomickiej. Rejestr poborowy województwa krakowskiego z roku 1581 (1578) podaje, że Śmiłowice należały do królewskich dóbr stołowych i wchodziły w skład wielkorządców krakowskich, w podrzęctwie proszowickim.
Kolejny rejestr poborowy – pochodzący z roku 1629 – potwierdzał, że majątek nadal są własnością skarbu królewskiego. W latach 1783-1792 wieś nadal należała do klucza sierosławickiego, który był własnością królewską.
Po III rozbiorze Polski, Austriacy włączyli tak zwany klucz sierosławicko-śmiłowicki do dóbr kameralnych, ale natychmiast odstąpili je dotychczasowym dzierżawcom, pochodzącym z rodu Wędrychowskich, których przedstawiciel Józef Wędrychowski żyjący w latach 1792-1876, był pułkownikiem wojsk polskich oraz sędzią pokoju okręgu proszowickiego. Cieszył się on uznaniem okolicznej szlachty. Najprawdopodobniej od jego spadkobierców dobra te odkupili Teodor i Teresa z Różyckich-Zdanowscy. Pochodzili oni z okolic Nowego Sącza i byli obywatelami austriackimi.
W roku 1827 wieś Śmilowice liczyła 324 mieszkańców, którzy mieszkali w 43 domach. Była to piękna posiadłość, która tętniła przepychem arystokratycznym. Po I wojnie światowej część majątku ziemskiego Zdanowskich rozparcelowano. W roku 1931 majątek Juliana Zdanowskiego obejmował 216 ha. W wyniku reformy rolnej został on częściowo okrojony, a z części utworzono spółdzielnię produkcyjną i ośrodek maszynowy.
Bardzo ciekawymi i zasłużonymi osobami związanymi ze Śmiłowicami była m.in. Aniela Zdanowska (1882-1970) – będąca córką Gabriela Godlewskiego z Bukowskiej Woli k. Racławic, współorganizatora Kieleckiego Towarzystwa Rolniczego oraz założyciela w roku 1899 organizacji chłopskiej „Jutrzenka”. To jemu dedykował swój utwór „Wesele” Stanisław Wyspiański. Jej mąż Julian Zdanowski (1874-1937), był współzałożycielem Kółek Rolniczych w Królestwie Polskim, Gubernatorem Kieleckiej Izby Rolniczej, prezesem Głównego Komitetu Ratunkowego i Krajowej Rady Gospodarczej z siedzibą w Lublinie. Po jego śmierci Aniela Zdanowska wróciła z Warszawy do Śmiłowic, ale przekazała zarząd dobrami śmiłowickimi Gabrielowi Osuchowskiemu.
Do roku 1945 wieś Śmiłowice należała do gminy Gruszów, a po roku 1946 do 1974 była siedzibą Gromadziej Rady Narodowej. Od roku 1975 wieś wchodzi w skład gminy Nowe Brzesko.
Ewa Michałowska-Walkiewicz
